تحلیل و ارزیابی حوادث جاده ای ناشی از حمل و نقل مواد خطرناک در مسیر ترانزیتی تهران-بندرعباس

هر نوع ماده ای که توانایی بروز خسارت در انسان ها، تجهیزات و محیط زیست را دارا باشد یک ماده پرخطر محسوب می شود. پیامدهای ناشی از بروز حادثه در زمان حمل و نقل مواد خطرناک می تواند موارد متعددی همچون اثرات سوء روی سلامتی انسان ها (مانند مرگ انسان و جراحات بدنی)، تأثیرات مخرب زیست محیطی، مشکلات ترافیکی و غیره باشد. افزایش حمل و نقل این مواد به منزله افزایش احتمال وقوع حادثه و در نتیجه افزایش خسارات ناشی از این حوادث می باشد. از این رو ارزیابی حوادث ناشی از حمل و نقل مواد خطرناک امری ضروری می باشد. با توجه به حجم حمل و نقل مواد پرخطر در جاده ها، هدف این پژوهش ارزیابی مکانی حوادث ناشی از حمل و نقل جاده ای مواد پرخطر می باشد. ارزیابی حوادث ناشی از حمل جاده ای مواد پرخطر نیازمند طیف وسیعی از داده ها و اطلاعات آماری، آنالیز، مدل سازی و تصمیم گیری مکانی در سطوح مختلف است. در این میان سیستم اطلاعات مکانی (gis) با ابزار و توانمندی هایش می تواند فرآیند حل مسأله را تسهیل بخشد. در این پژوهش به ارزیابی اثرات ناشی از حمل مایعات قابل اشتعال و نیز گازهای سمی پرداخته شده است. برای ارزیابی اثرات ناشی از حمل مایعات قابل اشتعال از منطقه اثر دایره ای به دلیل کاربرد زیاد، سادگی و دقت مناسب استفاده شده است. جهت محاسبه شعاع دایره ی منطقه ی اثر با توجه به نوع ماده، مدل مناسب تعیین و استفاده شده است. اما در مورد گازهای سمی برای بررسی منطقه اثر از دو مدل گوسین و گازهای سنگین استفاده شده است. زیرا این مدل ها اثرات مربوط به سرعت و جهت وزش باد و همچنین شرایط اتمسفری را در نظر می گیرند. در این پژوهش مناطق اثر با استفاده از نرم افزارaloha شبیه سازی گردید سپس این مناطق را وارد محیط یک سیستم اطلاعات مکانی نموده و از قابلیت های ویژه محیط های gis برای تحلیل های مکانمند استفاده شده. نتایج نهایی بدست آمده در این پایان نامه اثرات احتمالی ناشی از حمل این مواد در مسیر جاده قدیم تهران- قم شهر حسن آباد را به خوبی ارائه می نماید. در این پایان نامه با توجه به محل وقوع حادثه در شهر حسن آباد تعداد جمعیت در معرض خطر مرگ محاسبه و برای گاز آمونیاک برابر 312 نفر و در مورد ماده قابل اشتعال بوتادین 1،3 برابر 800 نفر شده است.